Chęciny - Kamienica Niemczówka

 Pierwsza wzmianka o wsi Chęciny pochodzi z 1275 r.
A jak Chęciny to Zamek Królewski...
ale nie tym razem ;-)

Chęciny nie tylko Zamkiem Królewskim stoją.

Oczywiście zamek zwiedziliśmy ale dzisiaj chcemy Wam zaprezentować 
piękną kamienicę zwaną
NIEMCZÓWKĄ.


Kamienica Niemczówka to perełka renesansowej zabudowy mieszczańskiej Chęcin. 
Jej powstanie datowane jest na rok 1570. 


Informuje o tym, zachowany portal drzwiowy nad wejściem do Sali Małej. 
Pierwszymi właścicielami byli Walenty Września i jego żona Anna z Niemczów. 
Od jej nazwiska prawdopodobnie wzięła się nazwa kamienicy. 


Budynek składa się z trzech kondygnacji: sklepionych kolebkowo piwnic, parteru i poddasza.
 

Posiada również obszerną sień przejazdową oraz stylowy dziedziniec. 

Charakterystyczne, piaskowcowe obramienia okien i drzwi to typowy element dla zabudowy renesansowej. 

 

Historycy wyróżniają trzy fazy powstania kamienicy. 


Dzięki dotacjom z Funduszy Unijnych udało się przeprowadzić remont generalny budynku, który pochłonął ponad 2,5 miliona złotych. 
W obiekcie znajduje się otwarte 26 października 2010 roku 
Centrum Informacji Turystycznej i Historycznej Gminy Chęciny.
Od 2018 r. w  "Niemczówce" znajduje się również ciekawa wystawa.

Przedstawia ona repliki uzbrojenia i ubioru, sięgające od XI do XVII wieku. 

 

Zwiedzający mogą zobaczyć m.in. wczesnopiastowskiego woja, średniowiecznego łucznika czy rycerza w pełnej zbroi z okresu bitwy pod Grunwaldem. Równie ciekawe są repliki uzbrojenia siedemnastowiecznych polskich kawalerzystów - pancernego i husarza! 

Poza militariami, w sieni przejazdowej, turysta obejrzeć może postaci kobiet i dzieci, wyposażonych w stroje z epoki. Sienią przejazdową można było niegdyś przejechać zaprzęgiem konnym na dziedziniec, na którym prowadzona była piekarnia, czy też kuźnia.

foto-cit.checiny.pl

W zabytkowych podziemiach kamienicy "Niemczówka" zaaranżowana została wystawa stała reprodukcji zdjęć, z kręconego przez Jerzego Hoffmana w latach 60-tych XX w. filmu 
"Pan Wołodyjowski". 
Nie jest ona przypadkowa! 
Ekranizacji słynnego z Sienkiewiczowskiej Trylogii oblężenia Kamieńca Podolskiego dokonano właśnie w pobliżu średniowiecznego zamku chęcińskiego!
 

Organizowane są również wystawy czasowe.
Największą uwagę przykuwa jednak makieta Zamku Królewskiego w Chęcinach wykonana w skali 1:72, ma aż 3 m długości 1 m szerokości i 2 m wysokości. 
Miniatura warowni w pełni obrazuje Zamek Królewski w Chęcinach po jego przebudowie i restauracji w początku XVII wieku, w czasach panowania króla Zygmunta III Wazy. Zamek w pomniejszonej wersji przedstawia się dużo okazalej niż obecne ruiny. Ma to związek ze znaczną dewastacją w czasie wojen szwedzkich (potop szwedzki, Wielka Wojna Północna), a następnie rozbiorów. 

foto-cit.checiny.pl
Makieta jest swobodną próbą rekonstrukcji warowni. Podstawą źródłową do realizacji przedsięwzięcia były przede wszystkim lustracje królewskie z XVI i XVII wieku, a także przedstawienia graficzne z późniejszego okresu, m.in. ujęcia Jana Filipa Carosiego czy Fryderyka Filipa Usenera. Makieta jest w większości rękodziełem, wykonanym przy użyciu niedużego nakładu finansowego. Wykonawcą przedsięwzięcia jest pan Marcin Jabłoński – płatnerz zamkowy, miłośnik historii i pasjonat modelarstwa.


Sala Wielka pełni także funkcję reprezentacyjnej sali ślubów cywilnych, 
gdzie Młode Pary w obliczu Urzędnika Stanu Cywilnego wypowiedzieć mogą słowa przysięgi małżeńskiej. 
Właśnie w tym pomieszczeniu znajduje się oryginalna belka stropowa. 
Obecnie nie pełni już funkcji nośnej stropu a jest jedynie lub aż jego ozdobą.

*** - ***
zachowane inskrypcje łacińskie wraz z tłumaczeniem na język polski:

Hoc Aediticium Construxit Famatus Vir et Consul Chencinen
Valentinus Soboniowsky CMATOR Anno Domini 1634

/tłum. Ten budynek został wybudowany przez sławetnego mieszkańca miasta i burmistrza chęcińskiego Walentego Soboniowskiego Roku Pańskiego 1634/

Benedic Dne Domum Istam Et Omnibus Bonisampliari

/tłum. Pobłogosław Boże ten dom i wszystkich dobrze czyniących/

A
dawniej znajdowała się tu kawiarnia, a następnie biblioteka publiczna.




;-)



Województwo świętokrzyskie
Powiat kielecki
Gmina Chęciny
sierpień 2020



źródło: cit.checiny.pl, wikipedia, rozmowa z pracownikami.













Brak komentarzy:

Prześlij komentarz