Bełchatów - Dworek Olszewskich

Historia Dworku Olszewskich rozpoczęła się w pierwszej połowie XVIII wieku i związana jest ze szlacheckim rodem Rychłowskich (legitymujących się herbem Nałęcz), właścicieli Bełchatowa od pierwszego ćwierćwiecza XVIII wieku.
Stanowiąca istotną część majątku Rychłowskich niewielka osada rozwijała się dzięki dogodnemu położeniu,
krzyżującym się traktom z Piotrkowa do Wielunia i z Łasku do Kamieńska.
Stanisław Rychłowski oraz jego brat Franciszek
doprowadzili do rozkwitu Bełchatowa.


Podjęli także starania w kierunku podniesienia Bełchatowa do rzędu miast. W roku 1737 Stanisław Rychłowski uzyskał przywilej urządzania targów i jarmarków, co było niekiedy równoznaczne z uzyskaniem praw miejskich, gdyż w owym czasie to głównie miasta były miejscem wymiany towarowej. Formalny przywilej miejski Franciszek Rychłowski uzyskał
od króla Augusta III Sasa w 1743 roku.



W centrum swoich włości Rychłowscy wznieśli murowany kościół oraz klasztor. Postanowili również wybudować w tym miejscu reprezentacyjną siedzibę rodową. Według informacji podanej przez Władysława Kubika projektantem dworu mógł być architekt włoskiego pochodzenia Lodovico Cocci. Informacja ta, choć nie do końca potwierdzona, jest prawdopodobna.


Dwór w Bełchatowie zaczęto budować najprawdopodobniej w I połowie XVIII wieku. Bryłę budynku odsunięto w głąb od przylegających ulic, a frontową część skierowano ku wschodowi.



Budynek na kamiennych fundamentach, częściowo podpiwniczony, wzniesiono z cegły, a elewację potynkowano. Pierwotne parterowe założenie poszerzono w XIX wieku dwukrotnie. Schemat założenia uzyskał formę nieco zredukowaną, przypominającą polskie dwory z alkierzami usytuowanymi w narożach.

Nad główną bryłą dworu dobudowano piętro, które zostało zamknięte mansardowym dachem, krytym wówczas gontem. Zewnętrzne ściany zostały zwieńczone gzymsem, a elewację ożywiono pilastrami.
Główne wejście do dworu otrzymało formę portyku wspartego na czterech kolumnach, nad którymi usytuowano balkon.
Taką formę architektoniczną dwór uzyskał po przebudowach dokonanych przez kolejnych właścicieli Bełchatowa,
szlachecki ród Kaczkowskich herbu Świnka.




Podczas narodowych powstań, listopadowego i styczniowego, Kaczkowscy wykazali się patriotycznie, wspierając walczących o wolność Polaków.


Pod koniec XIX wieku dwór stał się własnością pochodzącego z Bawarii Henryka Hellwiga, przedsiębiorcy, właściciela browaru w Tuszynie.
W posiadaniu rodziny Hellwigów dwór pozostawał do 1949 roku.

Wówczas kupili go bełchatowski lekarz
Wacław Olszewski wraz z małżonką.
To właśnie od nazwiska ostatnich właścicieli współcześni mieszkańcy Bełchatowa zwykli ten późnobarokowy zabytek nazywać Dworkiem Olszewskich.



W latach osiemdziesiątych XX wieku rodzina Olszewskich odsprzedała dwór Skarbowi Państwa, a władze Bełchatowa podjęły działania mające na celu ratowanie nadwyrężonej zębem czasu zabytkowej materii dworu.

Po wstępnych przygotowaniach rozpoczęto remont dworu prowadzony pod nadzorem Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, Zygmunta Błaszczyka.
Prace remontowe zakończono w 1998 roku, a w odnowionym dworze zorganizowano siedzibę
Muzeum Regionalnego w Bełchatowie.









Powiat  bełchatowski
Gmina Bełchatów
czerwiec 2021


źródło; muzeum.belchatow.pl. wikipedia.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz